๑๑. วัตถุเจือปนอาหาร กฎระเบียบไทย กับ มาตรฐานเทศ ตอน ๔ (๑)

กฎระเบียบเกี่ยวกับวัตถุเจือปนอาหารของประเทศไทยถูกตราไว้ในหลายรูปแบบ
เช่น ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ข้อกำหนด หลักเกณฑ์ หรือบัญชีต่าง ๆ
การเรียนรู้เพื่อให้สามารถใช้วัตถุเจือปนอาหารได้อย่างถูกต้องตามกฎหมายนั้น
ต้องศึกษากฎระเบียบที่เกี่ยวข้องทุกฉบับและทำความเข้าใจแบบองค์รวม 
กฎระเบียบวัตถุเจือปนอาหารทั้งหมด โปรดดูบทความ '...-ต่อไป-...'

การใช้วัตถุเจือปนอาหารให้ถูกต้องตามกฎระเบียบประเทศไทย สามารถดำเนินการอย่างเป็นขั้นตอนได้ดังนี้

ขั้นตอนที่ ๑ การตรวจสอบการอนุญาตการใช้วัตถุเจือปนอาหารในกฎระเบียบแนวดิ่งของอาหาร

               กฎระเบียบแนวดิ่งของอาหารแต่ละประเภทหรือแต่ละชนิดมักกำหนดกรอบการใช้วัตถุเจือปนอาหารเอาไว้
               โดยอาจกำหนดทั้งวัตถุเจือปนอาหารที่ให้ใช้ได้และวัตถุเจือปนอาหารที่ห้ามใช้ (ถ้ามี)

               รายละเอียดของการอนุญาตอาจปรากฎในวรรคต่าง ๆ หรือส่วนต่าง ๆ ของกฎระเบียบ 
               เช่น วรรคคุณภาพมาตรฐาน หรือแยกเป็นวรรคเฉพาะ หรือวรรคอื่น ๆ ได้

               ดังนั้นผู้ประกอบการจึงต้องศึกษารายละเอียดของกฎระเบียบแต่ละฉบับอย่างระมัดระวังทุกครั้ง

         ตัวอย่างการอนุญาตการใช้วัตถุเจือปนอาหารในกฎระเบียบแนวดิ่งของอาหารแต่ละประเภท
              ตัวอย่างที่ ๑ ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ ๓๕๔) พ.ศ. ๒๕๕๖ เรื่อง ไอศกรีม

              

              ตัวอย่างที่ ๒ ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ ๒๐๑) พ.ศ. ๒๕๔๓ เรื่อง ซอสบางชนิด

              

ขั้นตอนที่ ๒ การตรวจสอบปริมาณสูงสุดของวัตถุเจือปนอาหารที่ให้ใช้ได้ในกฎระเบียบแนวระนาบเกี่ยวกับวัตถุเจือปนอาหาร 

               กฎระเบียบแนวระนาบเกี่ยวกับปริมาณสูงสุดของวัตถุเจือปนอาหารที่ให้ใช้ได้ในอาหารปรากฎในรูปแบบต่าง ๆ
               เช่น ประกาศกระทรวงสาธารณสุข หรือบัญชีต่าง ๆ

               การตรวจสอบการอนุญาตควรทบทวนกฎระเบียบเหล่านี้ให้ครบทุกฉบับ
               โดยอาจตรวจสอบ ทบทวน ดำเนินการเป็นขั้นตอนได้ดังนี้

         ๒.๑ การตรวจสอบหมวดของอาหาร
               หมวดอาหาร รหัส และคำอธิบายตามกฎระเบียบของประเทศไทย
               ปรากฎในประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ ๓๘๑) พ.ศ. ๒๕๕๙ เรื่อง วัตถุเจือปนอาหาร (ฉบับที่ ๔)

               ในแนบท้าย 'ส่วนที่ ๑ รหัสของหมวดอาหารและคำอธิบายหมวดอาหาร' ของบัญชีหมายเลข ๒

 

        ๒.๒ การตรวจสอบปริมาณสูงสุดที่ให้ใช้ได้ในอาหาร
              ปริมาณสูงสุดของวัตถุเจือปนอาหารที่ให้ใช้ได้ในอาหารปรากฎในกฎระเบียบ ๓ ฉบับ ดังนี้
              ๑. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เลขที่ ๓๘๙ พ.ศ. ๒๕๖๑ เรื่อง วัตถุเจือปนอาหาร (ฉบับที่ ๕)
                  ใน 'บัญชีหมายเลข ๑' แนบท้าย

              ๒. บัญชีข้อกำหนดการใช้วัตถุเจือปนอาหารที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาอนุมัติการใช้เพิ่มเติม

              ๓. บัญชีข้อกำหนดการใช้วัตถุเจือปนอาหารกลุ่มเอนไซม์ที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาเคยพิจารณาอนุมัติการใช้

ขั้นตอนที่ ๓ การตรวจสอบเกณฑ์คุณภาพมาตรฐานของวัตถุเจือปนอาหาร

               เกณฑ์คุณภาพมาตรฐานของวัตถุเจือปนอาหารในกฎระเบียบของประเทศไทยส่วนใหญ่เป็นไปตามมาตรฐานของโคเด็กซ์

               บางส่วนอาจอ้างอิงมาตรฐานอื่น เช่น Japanese Specifications and Standards for Food Additive

               กฎระเบียบเกี่ยวกับคุณภาพมาตรฐานของวัตถุเจือปนอาหารเหล่านี้ นอกจากช่วยให้การประกอบการถูกต้องตามกฎหมายแล้ว

               ยังเป็นมาตรฐานอ้างอิงในการจัดซื้อวัตถุดิบวัตถุเจือปนอาหารที่มีคุณภาพอีกด้วย

กฎระเบียบคุณภาพมาตรฐานวัตถุเจือปนอาหารของประเทศไทย ได้แก่

 ๑. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ ๒๘๑) พ.ศ. ๒๕๔๗ เรื่อง วัตถุเจือปนอาหาร
 ๒. ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง การกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานของวัตถุเจือปนอาหารชนิดเดี่ยว

 ๓. ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง การกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานของวัตถุเจือปนอาหารชนิดเดี่ยว (ฉบับที่ ๒)

 ๔. ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง การกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานของวัตถุเจือปนอาหารชนิดเดี่ยว (ฉบับที่ ๓)

 ๕. ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง การกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานของวัตถุเจือปนอาหารชนิดเดี่ยว (ฉบับที่ ๔)

 ๖. ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง การกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานของวัตถุเจือปนอาหารลักษณะผสม

 ๗. ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง การกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานของวัตถุเจือปนอาหารประเภทวัตถุที่ใช้รักษาคุณภาพหรือมาตรฐานของอาหาร

 ๘. ข้อกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานวัตถุเจือปนอาหารตามประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาและมาตรฐานโคเด็กซ์ เล่ม ๑

 ๙. ข้อกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานวัตถุเจือปนอาหารตามประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาและมาตรฐานโคเด็กซ์ เล่ม ๒
๑๐. ข้อกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานตาม Codex Advisory Specification for the Identity and Purity of Food Additives
๑๑. ข้อกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานสำหรับสารสกัดให้สีจากส่วนของพืชหรือสัตว์
      บัญชีรายชื่อพืชหรือสัตว์ที่อนุญาตให้นำมาใช้ทำสารสกัดให้สีจากส่วนของพืชหรือสัตว์
๑๒. ข้อกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานสำหรับยีสต์สดจากยีสต์ แซ็กคาโรไมซีส เซรีวิซิอี
๑๓. ข้อกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐานสำหรับเชื้อจุลินทรีย์ที่ใช้ในการผลิตอาหาร

หมายเหตุ  เนื่องจากเหตุขัดข้องทางเทคนิค บทความตอนนี้จึงขอแบ่งเป็น ๒ posts